Thực hiện quyền và bổn phận trẻ em

1. Trẻ em là ai?

Trẻ em là những người chưa đủ 16 tuổi, đang trong độ tuổi phát triển, học tập và vui chơi. Các em là những mầm non của đất nước, cần được yêu thương, chăm sóc và giáo dục để trở thành những công dân tốt trong tương lai.

Trẻ em có những quyền riêng cần được tôn trọng và bảo vệ, đồng thời cũng có những bổn phận cần thực hiện để trở thành người có trách nhiệm với bản thân, gia đình và xã hội.

2. Quyền của trẻ em là gì?

Quyền trẻ em là những điều tốt đẹp mà các em được hưởng để phát triển toàn diện về thể chất, trí tuệ và tinh thần. Một số quyền cơ bản của trẻ em:

• Quyền được sống còn: Được sinh ra và có điều kiện sống an toàn, đầy đủ.
• Quyền được phát triển: Được học tập, vui chơi, chăm sóc sức khỏe và phát triển tài năng.
• Quyền được bảo vệ: Được bảo vệ khỏi mọi hình thức bạo lực, xâm hại, bóc lột.
• Quyền được tham gia: Được bày tỏ ý kiến, được lắng nghe và tham gia vào các hoạt động phù hợp với lứa tuổi.

Các quyền này được quy định trong Công ước quốc tế về quyền trẻ em và Luật Trẻ em Việt Nam.

3. Bổn phận của trẻ em là gì?

Bên cạnh quyền lợi, trẻ em cũng có trách nhiệm và nghĩa vụ với bản thân, gia đình và cộng đồng. Một số bổn phận quan trọng của trẻ em:

• Học tập tốt: Học hành chăm chỉ để trở thành người có ích cho xã hội.
• Yêu thương, hiếu thảo với ông bà, cha mẹ: Lễ phép, kính trọng và biết ơn người nuôi dưỡng mình.
• Giữ gìn vệ sinh và sức khỏe: Ăn uống hợp lý, tập thể dục, giữ cơ thể sạch sẽ.
• Giữ gìn trật tự, an toàn: Không chạy nhảy nơi nguy hiểm, không tham gia các trò chơi bạo lực.
• Bảo vệ môi trường: Không vứt rác bừa bãi, biết tiết kiệm nước, điện.

Thực hiện tốt bổn phận giúp các em sống có trách nhiệm và được mọi người yêu quý.

4. Câu chuyện: Bé Mai và lá thư gửi Chủ tịch xã

Một hôm, bé Mai thấy ở gần nhà có một bãi rác làm ô nhiễm môi trường. Mai đã viết một lá thư gửi chú Chủ tịch xã để kiến nghị dọn dẹp bãi rác, bảo vệ sức khỏe cho người dân.

Lá thư của Mai được chú Chủ tịch đọc và đánh giá cao. Nhờ vậy, chính quyền đã dọn sạch bãi rác và đặt biển cấm vứt rác bừa bãi. Hành động nhỏ của Mai thể hiện quyền được tham gia và cũng là bổn phận bảo vệ môi trường sống.

5. Làm thế nào để thực hiện quyền và bổn phận?

• Thường xuyên học hỏi về các quyền của mình qua sách, truyện, báo thiếu nhi.
• Biết lắng nghe và bày tỏ ý kiến với cha mẹ, thầy cô một cách lịch sự.
• Tham gia các hoạt động ở lớp, ở trường như văn nghệ, thể thao, từ thiện.
• Luôn lễ phép, chăm ngoan, làm việc nhỏ giúp gia đình.
• Không vi phạm nội quy trường lớp, không bắt nạt hay trêu chọc bạn bè.

Khi biết quyền và thực hiện bổn phận, các em sẽ sống tốt hơn và góp phần xây dựng xã hội văn minh.

6. Những điều cần tránh

• Sống ích kỷ, không quan tâm đến người khác.
• Lười học, không làm bài, không nghe lời thầy cô.
• Bắt nạt bạn, nói xấu bạn bè hoặc người lớn.
• Không giữ vệ sinh cá nhân và môi trường.
• Thờ ơ khi thấy người khác gặp khó khăn.

Những hành vi đó làm ảnh hưởng xấu đến bản thân và cộng đồng, đi ngược với đạo đức và pháp luật.

7. Lời kết

Quyền và bổn phận là hai phần không thể tách rời trong cuộc sống của trẻ em. Các em cần được yêu thương, bảo vệ, nhưng cũng cần học cách sống có trách nhiệm, biết yêu thương và sẻ chia với người khác.

Mỗi em học sinh hãy là một công dân nhỏ tuổi gương mẫu, biết thực hiện quyền và bổn phận để trở thành người có ích cho gia đình, nhà trường và xã hội.