Sau khi thực dân Pháp hoàn thành việc xâm lược nước ta vào cuối thế kỷ XIX, đất nước ta rơi vào ách thống trị của ngoại bang. Mặc dù triều đình nhà Nguyễn đã đầu hàng, nhưng nhân dân Việt Nam vẫn không chịu khuất phục.
Trong hoàn cảnh đó, nhiều phong trào yêu nước chống Pháp đã bùng lên mạnh mẽ. Một trong những phong trào tiêu biểu nhất là phong trào Cần Vương.
Năm 1885, sau sự kiện kinh thành Huế thất thủ, vua Hàm Nghi đã cùng các trung thần như Tôn Thất Thuyết rời khỏi kinh thành và ra chiếu Cần Vương.
Chiếu Cần Vương kêu gọi nhân dân đứng lên giúp vua đánh đuổi giặc Pháp, cứu nước. Phong trào này nhanh chóng lan rộng khắp cả nước, từ Bắc đến Nam.
Các sĩ phu, quan lại yêu nước và đông đảo nhân dân đã hưởng ứng chiếu Cần Vương. Họ tổ chức nhiều cuộc khởi nghĩa lớn nhỏ để đánh đuổi quân xâm lược Pháp.
Các cuộc khởi nghĩa này kéo dài suốt nhiều năm, gây cho thực dân Pháp rất nhiều khó khăn.
Mặc dù phong trào Cần Vương đã bị thực dân Pháp đàn áp dã man và thất bại vào cuối thế kỷ XIX, nhưng phong trào đã thể hiện lòng yêu nước nồng nàn, ý chí kiên cường của nhân dân ta.
Phong trào Cần Vương đã để lại bài học quý giá về tinh thần đoàn kết và lòng yêu nước cho các thế hệ sau.
Song song với phong trào Cần Vương, một cuộc khởi nghĩa lớn khác cũng diễn ra tại vùng Yên Thế (Bắc Giang ngày nay). Đó là khởi nghĩa Yên Thế do Hoàng Hoa Thám lãnh đạo.
Sau khi chiếm được nước ta, thực dân Pháp đã cướp ruộng đất của nông dân, đàn áp người dân Yên Thế. Vì vậy, nhân dân Yên Thế đã nổi dậy đấu tranh để bảo vệ quê hương.
Khởi nghĩa Yên Thế bắt đầu từ năm 1884 và kéo dài hơn 30 năm. Hoàng Hoa Thám, còn được gọi là Hùm xám Yên Thế, đã lãnh đạo nghĩa quân chiến đấu dũng cảm, gây cho thực dân Pháp nhiều tổn thất nặng nề.
Nghĩa quân Yên Thế sử dụng chiến thuật đánh du kích rất linh hoạt: đánh nhanh, rút gọn, tận dụng địa hình rừng núi để chống lại đội quân hiện đại của Pháp.
Mặc dù cuộc khởi nghĩa Yên Thế cuối cùng bị thất bại vào năm 1913 sau khi Hoàng Hoa Thám bị sát hại, nhưng tinh thần chiến đấu bất khuất của nghĩa quân đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng dân tộc.
Phong trào Cần Vương và khởi nghĩa Yên Thế thể hiện lòng yêu nước bất diệt, tinh thần quật cường của nhân dân ta trong thời kỳ bị thực dân Pháp xâm lược.
Các phong trào này đã tiếp nối truyền thống yêu nước và là nguồn cảm hứng cho những cuộc đấu tranh giành độc lập sau này.
Qua tìm hiểu về phong trào Cần Vương và khởi nghĩa Yên Thế, chúng ta càng thêm tự hào về truyền thống bất khuất, kiên cường của dân tộc Việt Nam. Chúng ta cần ra sức học tập, rèn luyện đạo đức để xứng đáng với công lao của các bậc cha ông đi trước.